03. Sioux Falls – wodospady Siuksów

Poprzednio: 02.1 Sioux Falls – niespodzianka, a nawet dwie
Następnie: 04. Madison – skansen Prairie Village
————————
Sioux Falls to największe miasto Południowej Dakoty (SD), które ostatnio bardzo szybko się rozwija. W 2015 roku miało około 170 tysięcy mieszkańców, ale od 1910 roku przybywało w mieście około 25% obywateli co 10 lat!
ludnosc-sioux-falls-1880-20 Pomimo to warto ogarnąć dzisiejszą skalę: to największe miasto w SD liczy 170 tysięcy mieszkańców. Powierzchnia stanu to 200 tysięcy km2.
Porównajmy naszą Polskę o powierzchni 312 km2… Bielsko-Biała i Olsztyn mają podobną liczbę mieszkańców, a daleko im do czołówki.
2016-08-17-dscf2732a Nazwa Sioux Falls dosłownie oznacza wodospady Siuksów i wymawiana jest w Ameryce jako Szu-fols. W centralnej części miasta znajduje się jedna z jego największych atrakcji, czyli właśnie owe wodospady.
Proszę zwrócić uwagę na różowy kolor skały, na której umieszczono napis na fotografii obok. To skała, której jest tu mnóstwo dokoła. Jest na tyle charakterystyczna, że nazwana została kwarcytem Siuksów (Sioux quartzite).

Różowy kwarcyt Siuksów

Różowy kwarcyt Siuksów

Big Sioux River — rzeka przepływająca przez miasto przełamała kwarcytowe skały i utworzyła owe słynne wodospady. Wodospady Siuksów powstały podczas ostatniego zlodowacenia (Wisconsin Glacier) 14.000 lat temu.
Europejczycy pojawili się tu dopiero w XVIII-XIX w. Miejsce od dawna budziło zainteresowanie tych, którzy tu trafili. W końcu XIX wieku postawiono tu Młyn Królowej Pszczół (Queen Bee Mill), jednak mimo ogromnych nakładów (500.000 dolarów) wkrótce okazał się inwestycją nierentowną.
Za rzeką - ruiny Młyna Królowej Pszczół

Za rzeką – ruiny Młyna Królowej Pszczół

W 1881 roku siedmio-kondygnacyjna konstrukcja z kwarcytu, wykorzystująca olbrzymią siłę trzech kaskad, zdolna była przemielić 22 tony pszenicy dziennie. Okazało się jednak, że nie może wykorzystywać swych możliwości z powodu braku takich ilości ziarna. Młyn został zamknięty już w 1883 roku. Potem próbowano go jeszcze wykorzystywać jako elektrownię wodną, ale również krótko i nieefektywnie.
Widok na wodospad i kaskady oraz różowy kwarcyt Siuksów

Widok na wodospad i kaskady oraz różowy kwarcyt Siuksów. Z lewej ruiny młyna

Więcej o tej dziwnej inwestycji można znaleźć na blogu Sioux Falls Historic Sites (po ang.)
Różowy kwarcyt wykorzystywany jest od dawna do wznoszenia budowli rządowych. W parku czytaliśmy tablice o wykorzystaniu tego miejsca na kamieniołom, z którego wagonami ciągniętymi przez konie przemieszczano kamienne bloki przez 30-metrowy próg. W latach 1881-83 zbudowano w ten sposób więzienie stanowe Quarry. Dzisiaj większość urzędów w Sioux Falls to budynki z różowego kwarcytu.
Wodospady Siuksów

Wodospady Siuksów


Następny wpis: 04. Madison – skansen Prairie Village

Dodaj komentarz

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.